راه شناسایی گاز اکسیژن چیست

در این بخش به سوال راه شناسایی گاز اکسیژن چیست پاسخ کامل می دهیم و خصوصیات گاز اکسیژن را مورد بررسی قرار می دهیم.

گاز اکسیژن کاربردهای زیادی در بخش های مختلف زندگی ما دارد. با این حال دارای معایبی می باشد. قابلیت اشتعال گاز اکسیژن خطرات زیادی را در پی دارد.

افرادی که با گاز اکسیژن و کپسول گاز اکسیژن سروکار دارند باید اطلاعات خود را در رابطه با این گار افزایش دهند و با موارد ایمنی آشنا شوند.

بسیاری از افرادی که سروکارشان با گاز اکسیژن است همواره سوال می کنند که راه شناسایی گاز اکسیژن چیست؟ در این مقاله کارشناسان سایت بالن گاز اطلاعات کاملی در خصوص گاز اکسیژن و راه شناسایی آن در اختیار شما قرار می دهند.

در این مقاله می خوانیم:

گاز اکسیژن چیست؟

تاریخچه کشف گاز اکسیژن

نحوه تولید گاز اکسیژن

راه شناسایی گاز اکسیژن چیست؟

کاربرد گاز اکسیژن

ترکیبات حاوی عنصر اکسیژن

واکنش اکسیژن با عناصر جدول تناوبی

کاربرد کپسول اکسیژن

سمی بدون گاز اکسیژن

موارد ایمنی استفاده از گاز اکسیژن

نشت کپسول اکسیژن

سخن پایانی

 

گاز اکسیژن چیست؟

اکسیژن حیاتی ترین عنصر روی زمین است و تمام موجودات به واسطه اکسیژن به حیات خود ادامه می دهند. بسیاری از دانشمندان معتقدند با پیدایش گیاهان طی فرایند فتوسنتز گاز اکسیژن تولید شده است.

اما این تئوری نیز وجود دارد که تولید گاز اکسیژن از گاز کربن دی اکسید طی فرایند نور فرابنفش رخ داده است. علاوه بر این دو تئوری باید گفت که فیتوپلانکتون های موجود در اقیانوس ها نیز سبب تولید مقدار زیادی اکسیژن هستند. با این حال هر سه تئوری درست است و از طریق این سه راه اکسیژن در زمین تولید می شود.

در هوایی که ما تنفس می کنیم 21% اکسیژن خالص وجود دارد. در آزمایشگاه ها با جدا کردن گاز اکسیژن از دیگر گازهای موجود در هوا، گاز اکسیژن با خلوص 95 % تولید می کنند.

ایده جداسازی اکسیژن و ذخیره آن به صورت مایع سبب شده است بسیاری از صنایع از آن به عنوان یک سوخت استفاده کنند. علاوه بر این گاز اکسیژن خالص سازی شده در موارد پزشکی نیز بسیار کاربرد دارد و بسیاری از افراد را از مرگ نجات می دهد.

معمولا در آزمایشگاه ها در کنار جداسازی اکسیژن، گاز های دیگری نظیر هیدروژن و نیتروژن را نیز جدا می کنند. هر یک از این گازها کاربردهای مختلفی در صنایع دارند. بنابراین باید گفت ایده جداسازی گازهای موجود در هوا منفعت زیادی برای جامعه بشری دارد.

پیشنهاد می کنیم از پست کپسول 40 لیتری اکسیژن دیدن کنید.

ویژگی های گاز اکسیژن:

گاز اکسیژن گازی بی رنگ و بو است و در حالت جامد یا مایع به رنگ آبی کمرنگ می باشد و خاصیت پارا مغناطیسی دارد.

گاز اکسیژن در دمای منفی 183 درجه سانتی گراد به مایع تبدیل می شود و در دمای مثبت 218 درجه سانتی گراد به حالت جامد در خواهد آمد.

از دیگر ویژگی های گاز اکسیژن می توان به سنگین تر بودن آن نسبت به هوا اشاره کرد. گاز اکسیژن 1.1 برابر سنگین تر از هوا می باشد.

انحلال این گاز در آب به این صورت است که سه قسمت از آن در 100 قسمت از آب در دمای 20 درجه سانتی گراد حل می شود. انحلال آن در آب دریا به دلیل داشتن نمک کمتر می باشد.

با داشتن ویژگی های مختلف گاز اکسیژن بسیاری از افراد تمایل دارند بدانند راه شناسایی گاز اکسیژن چیست؟ در بخش های بعدی راه شناسایی گاز اکسیژن را بیان خواهیم کرد.

ایزوتوپ های اکسیژن:

گاز اکسیژن دو نوع ایزوتوپ دارد. نوع اول که O2 بوده و مخصوص تنفس موجودات زنده می باشد. ایزوتوپ نوع اول گاز اکسیژن از فرایند فتوسنتز به وجود می آید.

نوع دوم ایزوتوپ اکسیژن O3 یا ازن است. نوع دوم ایزوتوپ تابش اشعه ی ماورای بنفش UBV را جذب می کند و در ارتفاعات زیاد از بیسفور در برابر اشعه ی ماوراء بنفش محافظت می کند. ایزوتوپ ازن در اتمسفر یک محصول فرعی دود و آلاینده محسوب می شود.

تاریخچه کشف گاز اکسیژن

گاز اکسیژن را شیمیدان سوئدی به نام کارل ویلهلم در سال 1772 کشف کرد. کارل ویلهلم در اثر گرم کردن نیترات پتاسیم، اکسید جیوه و برخی دیگر از مواد توانست گاز اکسیژن را کشف کند و آن را در واکنش های مختلفی به کار ببرد.

شیمیدان دیگری به نام جوزف پریستلی نیز به صورت جداگانه در سال 1774 این گاز را کشف کرد. در طی سال های 1775 تا 1780 شیمیدان فرانسوی به نام آنتوان لاوران لاووازییه متوجه شد که اکسیژن عنصر اصلی حیات است و نقش اساسی در احتراق دارد.

این دانشمند فرانسوی با ترکیب کردن اکسیژن با سایر مواد اسیدهای گوناگونی را به وجود آورد و در نهایت گاز کشف شده را oxygène که یک کلمه یونانی به معنای اسید سابق است، نام نهاد.

نحوه تولید گاز اکسیژن

اکسیژن طی فرایندهای مختلفی جداسازی می شود و به شکل مایع یا جامد مورد استفاده قرار می گیرد. متداول ترین روش تولید گاز اکسیژن فرایند طبیعی فتوسنتز می باشد.

طی این روش گیاهان دی اکسید کربن موجود در هوا را به کمک نور خورشید به اکسیژن تبدیل می کنند. یکی از روش های جداسازی هوا و تولید اکسیژن فرایند تقطیر کرایوژنیک یا یک فرایند جذب نوسان خلاء می باشد. علاوه بر این اکسیژن را از نتیجه یک واکنش شیمیایی نیز تولید می کنند.

یعنی طی یک فرایند شیمیایی اکسیژن آزاد می شود و تکنیسین مشغول جمع آوری اکسیژن می شوند. از جمله تولید کنندگان بزرگ گاز اکسیژن می توان به ژاپن، روسیه، اروپای غربی، اروپای شرقی و آمریکا اشاره کرد. طی جداسازی اکسیژن از هوا گازهای دیگری نظیر نیتروژن و آرگون نیز تولید می شوند.

امروزه دستگاه های مخصوص جدا کننده اکسیژن ساخته شده است که به راحتی اکسیژن موجود در هوا را جدا کرده و به صورت 90 درصدی ذخیره می کند.

هوای موجود در محیط توسط یک پمپ از روی پودر زئولیت عبور داده می شود و از این طریق اکسیژن خالص به دست می آید. گاز اکسیژن جدا شده در یک محفظه نگهداری می شود.

از دیگر روش های آزمایشگاهی تولید گاز اکسیژن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تجزیه حرارتی نمک هایی نظیر کلرات پتاسیم یا نیترات پتاسیم
• تجزیه حرارتی اکسیدهای فلزات سنگین
• تجزیه حرارتی پراکسیدهای فلزی یا پراکسید هیدروژن
• الکترولیز آب حاوی نسبت های کوچک نمک یا اسید

اکسیژن به شکل اکسیدهای اسیدی نظیر گوگرد، کربن، آلومینیوم و فسفر یا اکسیدهای بازی نظیر کلسیم، آهن و منیزیوم و به صورت ترکیبات نمکی ممکن است ترکیب شود.

این ترکیبات ممکن است از اکسیدهای اسیدی و بازی مانند سولفات ها، کربنات ها، سیلیکات ها، آلومینات ها و فسفات ها تشکیل شده باشند.

این نوع ترکیباتی از اکسیژن با این که در طبیعت به فراوانی یافت می شوند منبع خوبی برای تهیه اکسیژن نیستند. زیرا جداسازی آن از ترکیبات محکم اتم های فلز فرایندی سخت و هزینه بر خواهد بود و جنبه اقتصادی نخواهد داشت.

راه شناسایی گاز اکسیژن چیست؟

بسیاری از افرادی که با انواع گازها سروکار دارند سوال می کنند که راه شناسایی گاز اکسیژن چیست؟ شناسایی گاز اکسیژن بسیار راحت است.

با توجه به این که گاز اکسیژن بی بو و بی رنگ است برای شناسایی آن باید از روش های دیگری استفاده کنید. برای شناسایی این گاز لازم است قابلیت اشتعال آن را بدانید.

در صورتی که شعله ای را در مجاورت گاز اکسیژن 90 درصد قرار دهید، شعله شعله ور تر خواهد شد. در صورتی که گاز مورد نظر اکسیژن نباشد ممکن است شعله خاموش شود.

در صورتی که گاز مورد نظر هیدروژن باشد، در شعله جرقه ایجاد خواهد شد. یکی دیگر از روش های شناسایی گاز اکسیژن استفاده از طیف سنج است.

هر گازی طیف جرمی مخصوصی دارد و شما با اندازه گیری آن می توانید گاز را شناسایی کنید. در صورتی گاز مورد نظر به صورت جامد یا مایع باشد، باید بدانید که حالت جامد و مایع اکسیژن به رنگ آبی کم رنگ است.

کاربرد گاز اکسیژن

اکسیژن گازی است که در صنایع مختلف کاربرد زیادی دارد و در تولید بسیاری از محصولات مختلف نقش اساسی دارد. مهم ترین کاربرد گاز اکسیژن استفاده در علم پزشکی است. در این بخش از مقاله ” راه شناسایی گاز اکسیژن چیست” به معرفی کاربردهای گاز اکسیژن می پردازیم:

کاربرد گاز اکسیژن در علم پزشکی:

گاز اکسیژن مصنوعی جان بسیاری از انسان ها را بیمارستان ها و مراکز درمانی نجات داده است. می توان گفت در تمام بخش های بیمارستان گاز اکسیژن موجود است و مورد استفاده قرار می گیرد.

در مواردی که بیمار دچار مشکل تنفس باشد اکسیژن مصنوعی جان او را نجات می دهد. علاوه بر این بیمارانی که به آسم مبتلا هستند و ریه های آن ها آسیب دیده است به صورت مکرر از اکسیژن مصنوعی استفاده می کنند.

یکی از کاربردهای مهم و ضروری اکسیژن مصنوعی در علم پزشکی نجات جان انسان ها در تصادفات جاده می باشد. اکسیژن همچنین در بسیاری از عمل های جراحی کاربرد دارد.

اکسیژن در صنعت فولاد:

یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده فولاد، گاز اکسیژن می باشد. در بخش صنعت فولاد اکسیژن را با کربن واکنش می دهند و گاز کربن دی اکسید تولید می کنند. گاز کربن دی اکسید یکی از مواد مورد نیاز برای تولید فولاد می باشد.

کاربرد گاز اکسیژن در بخش هوافضا:

شکل مایع عنصر اکسیژن در بخش هوافضا کاربردهای زیادی دارد. در بخش هوافضا با استفاده از روش تقطیر شیمیایی گاز اکسیژن را به مایع تبدیل کرده و از آن به عنوان یک اکسید کننده یا تغییر دهنده استفاده می کنند.

به طور مثال برای پرتاب موشک از انرژی زیاد واکنش اکسیژن و هیدروژن استفاده می شود. طی این واکنش موشک پرتاب شده و در طی مسیر نیز انرژی لازم برای حرکت را خواهد داشت. یکی دیگر از موارد کاربرد اکسیژن در بخش هوافضا استفاده از آن در لباس فضانوردان برای تنفس می باشد.

کاربرد اکسیژن در حیطه پتروشیمی:

در بخش پتروشیمی از گاز اکسیژن در ایجاد احتراق استفاده می شود. اکسیژن تنها گازی است که سبب ایجاد احتراق می گردد. از این رو کاربردهای زیادی داشته و عامل تولید بسیاری از مواد جدید می باشد. اکسیژن ماده موثری است و در بسیاری از واکنش های شیمیایی نیز نقش اساسی دارد.

نقش اکسیژن در بخش آب و فاضلاب:

از اکسیژن در بخش آب و فاضلاب برای تصفیه آب استفاده می شود. طی این فرایند گیاهان را که دارای اکسیژن می باشند در آب قرار می دهند.

با این کار باکتری هایی تولید می شوند که آب را متابولیزه کرده و تصفیه می کنند. در این صورت آب با کمترین زحمت و هزینه ای تصفیه می شود. علاوه بر این از نوع ازون اکسیژن در تصفیه فاضلاب های صنعتی و سمی استفاده می شود.

کاربرد اکسیژن در حمل و نقل:

گاز اکسیژن در برخی از وسایل نقلیه حکم سوخت را دارد. به طور مثال کشتی ها، هواپیماها، ژنراتورها و برخی از واسیل نقلیه برای حرکت کردن به سوخت اکسیژن نیاز دارند. در واقع اکسیژن در حمل و نقل برای وسیله ای به کار می رود که برای تولید انرژی خود به منبع تغذیه متصل نباشند.

کاربرد اکسیژن در ورزش:

در برخی از رشته های ورزشی نظیر کوهنوردی گاز اکسیژن نقشی حیاتی دارد. به طور مثال در ارتفاعات بالای 2000 متر به سختی می توان نفس کشید زیرا اکسیژن کم می شود و کوهنورد دچار سندروم هیپوکسی می گردد.

در این صورت تنها کپسول گاز اکسیژن است که به کوهنورد برای تنفس بهتر کمک می کند و باعث می شود او ارتفاعات بیشتری را صعود کند.

نقش ضد عفونی کننده اکسیژن:

از اکسیژن به عنوان ضد عفونی کننده نیز استفاده می شود. اکسیژن در بدن از تجمع باکتری ها جلوگیری می کند. این قابلیت اکسیژن سبب شده است در علم پزشکی برای از بین بردن باکتری ها و آلودگی ها از گاز اکسیژن استفاده شود.

ترکیبات حاوی عنصر اکسیژن

عنصر اکسیژن دارای دو نوع از ترکیبات معدنی و آلی به شرح زیر می باشد:

ترکیبات معدنی:

اکسیژن دارای یک ترکیب و پیوند کوالانسی با دو اتم هیدروژن می باشد که تشکیل مولکول آب را می دهند. اکسیژن خاصیت الکترونگاتیوی دارد و همین موضوع سبب شده است تقریبا با تمام عناصر موجود در جدول تناوبی پیوند شیمیایی داشته باشد و اکسید تولید کند.

ترکیب شدن یک یا چند اتم از عنصر اکسیژن با یک یا چند اتم از عناصر دیگر را فرایند اکسید می گویند. در صورت ترکیب شدن اکسیژن با فلزات، اکسید بازی و در صورت ترکیب شدن اکسیژن با نافلزات اکسید اسیدی تشکیل می شود.

پیوند شیمیایی آب با عناصر در دماهای بالا صورت می گیرد اما با برخی از عناصر مانند آهن در فشار و دمای طبیعی محیطی نیز اکسید تشکیل می دهد.

به واکنش آهن و اکسیژن اکسایش گفته می شود. برخی فلزات دیگر نیز در هوا و دمای طبیعی محیط با اکسیژن اکسید شده و یک لایه نازک اکسید تشکیل می دهند. این اکسید برای فلز مفید است زیرا فلز را غیر فعال می کند و سبب کند شدن فرایند خوردگی می شود.

ترکیبات آلی:

در صورتی که کربن با اکسیژن ترکیب شود یک پیوند کوولانسی به وجود می آید. چنین پیوندی در شیمی آلی و زیست شیمی بسیار اهمیت دارد و در موارد مختلفی نیز کاربرد دارد.

اکسیژن در پیوند با کربن دو الکترون خود را درگیر می کند و چهار الکترون دیگر به صورت الکترون های غیر پیوندی باقی می مانند. در اثر پیوند دو گانه کربن و اکسیژن گروه های عاملی ساخته می شوند که در این صورت با نام ترکیب های کربونیل شناخته می شوند.

از مهم ترین ترکیبات آلی حاوی اکسیژن می توان به الکل، اتر، کتون، آلدهید، کربوکسیلیک اسیدها، استر، انیدرید اسید و آمید اشاره کرد.

در این میان برخی از حلال های مهم آلی نیز دارای اکسیژن می باشند که از مهم ترین آن ها می توان به استون، متانول، اتانول، ایزوپروپانول، فوران، تترا هیدرو فوران، دی اتیل اتر، دیوکسان و … اشاره کرد.

واکنش اکسیژن با عناصر جدول تناوبی

واکنش اکسیژن با گروه اول:

یکی از خواص عنصر اکسیژن این است که با عناصر گروه اول جدول تناوبی یعنی فلزات قلیایی واکنش سریعی دارد و اکسید بازی تشکیل می دهد.

در صورت تشکیل چنین اکسیدی فرمول شیمیایی M_۲O تولید می شود محصولاتی که طی اکسید فلزات قلیایی به دست می آید پایداری بالایی دارند. در اثر وجود اکسیژن در فلزات قلیایی اکسید شده، اکسیژن می سوزد و فلز شعله ور می شود.

واکنش اکسیژن با گروه دوم:

اکسیژن قابلیت این را دارد که با تمام فلزات گروه قلیایی خاکی به جز بریلیوم واکنش نشان دهد. در اثر این تشکیل چنین اکسیدی فرمول شیمیایی MO تشکیل می گردد.

جهت ایجاد واکنش شیمیایی بین اکسیژن و فلزات قلیایی خاکی گرما یا حرارت لازم است. سرعت انجام این واکنش نسبت به گروه اول جدول تناوبی کمتر می باشد.

واکنش اکسیژن با گروه 13:

هر یک از عناصر این گروه واکنش های متفاوتی را با اکسیژن دارند و می توانند اکسیدهای فلزی و نافلزی با اکسیژن بسازند.

در اثر واکنش اکسیژن با فلزات اکسید بازی و در اثر واکنش اکسیژن با غیر فلزات اکسید اسیدی به وجود می آید. فرمول حاصل از واکنش اکسیژن با گروه 13، M_۲O_۳ می باشد. این فرمول برای آلومینیوم و گالیم صدق نمی کند.

واکنش اکسیژن با گروه 14:

در گروه 14 عناصر نافلزات و شبه فلزات وجود دارد و در اثر واکنش با اکسیژن اکسید اسیدی تشکیل می دهند. در جدول تناوبی از بالا به پایین خواص اسیدی این اکسیدها کاهش می یابد.

واکنش اکسیژن با گروه 18:

گروه 18 جدول تناوبی که مربوط به گازهای نجیب است با اکسیژن وارد واکنش نمی شوند. گازهای نجیب نظیر هلیوم، نئون، آرگون، کریپتون، زنون و رادون که گازهای بی اثر نیز نام دارند با اکسیژن واکنش نمی دهند.

در میان گروه 18 جدول تناوبی تنها گاز زنون در دمای پایین و فشار بالا با اکسیژن واکنش می دهد و ترکیباتی به صورت XeO_۳ و XeO_۴  را تشکیل می دهد

در ادامه مقاله راه شناسایی گاز اکسیژن چیست همراه ما باشید.

کاربرد کپسول اکسیژن

گاز اکسیژن در حالت مایع جزء مایعات کریوژنیک محسوب می شود. به گازهای مایعی که دمای جوش آن ها کمتر از منفی 130 درجه فارنهایت است مایعات کریوژنیک گفته می شود.

اکسیژن نیز به دلیل این که در نقطه جوش منفی 297 درجه فارنهایت به مایع تبدیل می شود در دسته مایعات کریوژنیک قرار دارد. برای ذخیره سازی مایع اکسیژن نیاز به یک ظرف عایق داریم.

از این رو آن را در محفظه های سیلندری نگهداری می کنند. نگهداری مایع اکسیژن در محفظه های سیلندری یا کپسول سبب آسان تر شدن جابه جایی آن به خصوص برای بیماران می شود.

علاوه بر این با تبدیل گاز اکسیژن به مایع و نگهداری آن در کپسول، اکسیژن بیشتری در دسترس خواهد بود. زیرا هر لیتر مایع اکسیژن برابر با 860 لیتر گاز اکسیژن است.

یکی دیگر از مزایای استفاده از کپسول برای نگهداری گاز اکسیژن

یکی دیگر از مزایای استفاده از کپسول برای نگهداری گاز اکسیژن این است که با این روش گاز اکسیژن قابل کنترل خواهد شد.

با توجه به قابلیت اشتعال پذیری گاز اکسیژن، در صورتی که در کپسول نگهداری شود راحت تر کنترل می شود. با این حال افراد باید به نکات ایمنی در هنگام استفاده از کپسول نیز توجه داشته باشند.

کپسول های نگهدارنده مایع اکسیژن یا از جنس چدن هستند یا آهنی و آلومینیومی می باشند. مخازن نگهداری اکسیژن معمولا به رنگ سفید یا نقره ای است.

البته برخی از برندهای کپسول اکسیژن به رنگ سبز و نقره ای یا سبز کامل است. رنگ اختصاصی کپسول گاز اکسیژن جهت تمایز آن با سایز کپسول ها می باشد.

کپسول های اکسیژن در دو نوع یک بار مصرف و چند بار مصرف تولید و مورد استفاده قرار می گیرد. نوع یک بار مصرف آن در اندازه حدود یک لیتری تولید می شود و نوع چند بار مصرف آن در مخازن 3 لیتری، 5 لیتری، 10 لیتری و 50 لیتری تولید و عرضه می گردد.

بسیاری از افرادی که با کپسول اکسیژن سروکار دارند سوال می کنند که راه شناسایی گاز اکسیژن چیست؟ با توجه به این که گاز اکسیژن بی بو و بی رنگ است، تشخیص آن برای افراد کمی سخت می باشد.

باید گفت شناسایی گاز اکسیژن باید به همان نحوی صورت گیرد که در بخش های قبلی بیان کردیم. یعنی باید یک شعله در مجاورت گاز قرار دهید. در صورتی که شعله، شعله ور تر شد مشخص می شود که گاز مورد نظر اکسیژن است.

با این حال کپسول های اکسیژن در سراسر دنیا رنگ مخصوصی دارند تا شناسایی آن برای افراد راحت تر باشد.

اجزای کپسول اکسیژن

کپسول های اکسیژن معمولا اجزای یکسانی دارند. افرادی که با کپسول های اکسیژن سروکار دارند باید اجزای آن را بشناسند و روش کار با کپسول را آموزش ببینند.

استفاده از کپسول بدون شناخت اجزای آن سبب بروز مشکلاتی می شود و احتمال نشتی و انفجار را به همراه دارد. اجزای کپسول اکسیژن شامل موارد زیر می باشد:

مخزن اکسیژن:

مخزنی استوانه ای شکل با جنس آلومینیوم است که مایع اکسیژن در آن ذخیره و نگهداری می شود.

فشارسنج:

فشار سنج موجود در بالای کپسول میزان فشار درون کپسول را نشان می دهد.

شیر تنظیم کننده خودکار:

این بخش از کپسول فشار گاز اکسیژن را قبل از رسیدن به فشار سنج تنظیم می کند.

جریان سنج:

جریان سنج مقدار اکسیژن مایع درون کپسول را بر اساس لیتر نشان می دهد.

پیچ کنترل:

پیچ کنترل میزان اکسیژن را بر اساس جریان سنج تنظیم می کند.

شیشه آب مقطر:

جهت مرطوب شدن اکسیژن شیشه آب مقطر در کپسول تعبیه شده است.

ماسک اکسیژن:

ماسک اکسیژن برای انتقال اکسیژن از کپسول مورد استفاده قرار می گیرد و دارای دو نوع نازال و ماسک صورت می باشد.

سمی بدون گاز اکسیژن

همانطور که می دانید عنصر اکسیژن یکی از عناصر حیاتی برای بدن انسان است. با توجه به این نکته برای بسیاری از افراد سوال پیش می آید که چگونه گاز اکسیژن می تواند برای بدن سمی باشد؟

باید بدانید که اکسیژن خالص نه تنها برای مفید نیست بلکه آسیب های جدی نیز به بدن وارد می کند. میزان اکسیژن مورد نیاز بدن برای فعالیت سلول ها برای یک فرد سالم چیز حدود 80 تا 100 میلی متر جیوه است.

در صورتی که میزان اکسیژن دریافتی بدن بیشتر از این مقدار شود برای بدن خطرناک بوده و حالت سمی پیدا می کند. زمانی که اکسیژن با درصد خلوص 80 به بالا بدن برسد به بخش های مختلف بدن آسیب وارد می کند.

خاصیت سمی بودن گاز اکسیژن در صورت استفاده زیاد می تواند سبب تورم ریه ها شود

خاصیت سمی بودن گاز اکسیژن در صورت استفاده زیاد می تواند سبب تورم ریه ها شود و با آسیب دیدگی ریه ها فرد دچار مسمومیت و خفگی خواهد شد.

یکی دیگر از معایب گاز اکسیژن برای بدن تاثیر منفی روی ریشه های عصبی است که در نهایت منجربه کاهش بینایی و تشنج می گردد. گاهی نیز فرد در اثر استنشاق زیاد این گاز به کما می رود.

معمولا گاز اکسیژن زمانی سمی می شود که در فشارهای جزئی بالاتر از 50 کیلوپاسکال قرار بگیرد. در زمان های گذشته نوزادان زودرس را در محفظه های اکسیژن 90 درصد قرار می دادند.

زیرا تصور می شد نوزاد به اکسیژن بیشتری نیاز دارد اما به تدریج نوزاد دچار کاهش بینایی و در نهایت نابینایی می شد. استنشاق گاز اکسیژن خالص همچنین برای غواصان نیز مضر می باشد و سبب آسیب به سیستم عصبی و ریه ها می شود.

شما در حال مطالعه مقاله “راه شناسایی گاز اکسیژن چیست” هستید.

موارد ایمنی استفاده از گاز اکسیژن

افرادی که با گاز اکسیژن سروکار دارند باید بدانند که این گاز به شدت تمایل به اشتعال دارد. کوچک ترین شعله یا جرقه ای در مجاورت گاز اکسیژن خالص یا کپسول گاز اکسیژن منجربه یک آتش سوزی مهیب می شود.

باید بدانید که نه تنها اکسیژن بلکه مشتقات آن نیز نظیر ازون و پروکسید هیدروژن خطرناک می باشند. هر ساله شاهد آتش سوزی های شدید در اثر گاز اکسیژن خالص و انفجارهای مهیب توسط کپسول های گاز اکسیژن هستیم.

از این رو افرادی که از کپسول اکسیژن استفاده می کنند باید به موارد ایمنی دقت زیادی داشته باشند و از نشتی کپسول جلوگیری کنند. حتی غلتیدن یا ضربه خوردن کپسول گاز اکسیژن خطراتی را در پی دارد و گاهی ضربه های کوچک علت یک حادثه بزرگ می شوند.

افرادی که با گازهای مختلفی سروکار دارند همواره سوال می کنند که راه شناسایی گاز اکسیژن چیست؟ شناسایی گاز اکسیژن برای پیشگیری از نشتی آن بسیار مهم است و افرادی که با انواع گازها سروکار دارند باید حتما راه شناسایی آن را یاد بگیرند.

در ادامه به موارد ایمنی در خصوص نگهداری از کپسول گاز اکسیژن دقت داشته باشید:

• شیرهای کپسول را به آهستگی باز و بسته کنید و بعد از تخلیه اکسیژن شیر کپسول را به صورت کامل ببندید.
• از قرار دادن کپسول گاز اکسیژن زیر نور مستقیم خورشید بپرهیزید.
• کپسول اکسیژن را در مجاورت جوشکاری و دمای بالای 65 درجه قرار ندهید.
• موادی نظیر روغن و گریس سبب اشتعال شدن اکسیژن و انفجار کپسول می شوند. بنابراین به هیچ وجه از استعمال روغن و گریس به شیر و مهره استفاده نکنید.
• از غلطاندن و وارد کردن ضربه به کپسول خودداری کنید. زیرا خطر انفجار را در پی دارد.
• کپسول اکسیژن باید به صورت عمودی نگهداری شود و از افقی کردن کپسول باید پرهیز گردد.
• برای نگهداری کپسول در حالت عمودی بهتر است از یک تسمه یا زنجیر استفاده کنید.
• در هنگام جابه جایی کپسول دقت داشته باشید که هیچگونه ضربه ای به کپسول وارد نشود. برای جابه جایی بهتر است از چند نفر کمک بگیرید.
• از ایستادن در مقابل مانومتر زمانی که شیر کپسول باز است خودداری کنید.
• کپسول اکسیژن نباید در مکانی نگهداری شود که مدار الکتریکی از آن جا عبور کرده باشد.
• در صورتی که کپسول نشتی دارد باید فورا آن را به مرکز مربوطه انتقال داده و از باز کردن شیر پرهیز گردد.
• بدنه و اجزای کپسول باید به صورت استاندارد ساخته شده باشند. یعنی جنس تجهیزات آن باید به گونه ای باشد که بیشترین سازگاری را با اکسیژن داشته باشد.
• کلاهک کپسول را حتما در مواقعی که از آن استفاده نمی کنید، ببندید.
• کپسول اکسیژن طبی را طبق تجویز پزشک استفاده کنید. زیرا استفاده طولانی مدت از اکسیژن خالص آسیب های جدی به بدن وارد می کند.

مشخصه های کپسول اکسیژن

در زمان استفاده از کپسول اکسیژن به خصوص در موارد پزشکی آن باید به مشخصه های کپسول که روی آن درج شده است دقت داشته باشید.

هر کپسولی خصوصیات خاص خود را دارد که به عنوان شناسنامه سیلندر روی آن درج می شود. شناسنامه کپسول اطلاعات مهمی نظیر اطلاعات زیر را به شما می دهد:

• تاریخ ساخت کپسول
• کشور سازنده کپسول
• وزن کلی کپسول
• حجم کپسول
• فشار کاری کپسول
• فشار تست کپسول

نشت کپسول اکسیژن

یکی از خطرات جدی نگهداری از کپسول اکسیژن علاوه بر خطر ضربه و انفجار، خطر نشتی کپسول می باشد.

نشت لوله حاوی اکسیژن منجربه افزایش غلظت اکسیژن در محیط می شود. به خصوص اگر محیط نگهداری کپسول بسته و بدون تهویه باشد، غلظت اکسیژن محیط بسیار افزایش می یابد.

در این شرایط با وجود کوچک ترین شعله یا جرقه ای مانند جرقه برق انفجار و آتش سوزی مهیبی اتفاق خواهد افتاد. این یکی از خطرات جدی استفاده از کپسول اکسیژن می باشد که هر ساله شاهد بروز چنین اتفاقاتی و مرگ بسیاری از عزیزان هستیم.

جلوگیری از اشباع اکسیژن در محیط

همانطور که در بخش قبلی بیان شد با نشت لوله گاز اکسیژن و افزایش غلظت اکسیژن محیط انفجار و آتش سوزی رخ می دهد. اشباع اکسیژن در محیط و افزایش غلظت اکسیژن نسبت به حالت عادی توسط حواس پنج گانه درک نمی شود.

زیرا همانطور که می دانید اکسیژن بی بو و بی رنگ است. در این صورت شما به هیچ وجه متوجه نشتی کپسول اکسیژن نخواهید شد. پس چگونه باید نشتی اکسیژن را شناسایی کنیم؟

راه شناسایی گاز اکسیژن چیست؟ یکی از راه های شناسایی نشتی کپسول اکسیژن این است که قبل از هر بار استفاده از کپسول فشار سنج آن را بررسی کنید. در صورتی که هنگام عدم استفاده از کپسول فشار سنج عددی به جز صفر را نشان دهد باید بدانید که نشتی اتفاق افتاده است.

در صورت متوجه شدن نشتی کپسول باید فورا آن را به یک محیط باز انتقال داده و با متخصصان مربوطه تماس بگیرید.

برای جلوگیری از نشتی گاز به موارد زیر توجه داشته باشید:

نشتی ممکن است در اثر تخریب یکی از لوله های کپسول اتفاق افتاده باشد. از این رو به صورت دوره ای سالم بودن لوله های کپسول را بررسی کنید.

نشتی کپسول می تواند در اثر اتصالات نامرغوب و غلط باشد. به همین دلیل بهتر اتصالات را متخصصان انجام دهند.

گاهی نشتی کپسول در اثر باز بودن تصادفی شیر در زمان عدم استفاده از آن رخ می دهد. از این رو بعد از استفاده از کپسول دقت داشته باشید که شیر کپسول به صورت کامل بسته شود.

بهتر است در محیطی که کپسول در آن نگهداری می شود تهویه مناسب وجود داشته باشد تا در صورت نشتی گاز اکسیژن احتمال خطر آتش سوزی کاهش یابد.

سخن پایانی:

همواره افراد زیادی سوال می کنند که راه شناسایی گاز اکسیژن چیست؟ برای افرادی که با گازهای مختلفی سروکار دارند شناسایی گاز اکسیژن اهمیت دارد.

کارشناسان سایت بالن گاز در خصوص شناسایی گاز اکسیژن و سایز گازها اطلاعات کاملی را در اختیار شما قرار می دهند. برای کسب راهنمایی های بیشتر با کارشناسان ما در این مجموعه تماس بگیرید.