در این پست به موضوع شیر کپسول نیتروژن پرداخته ایم.

توضیحاتی که در این پست برای شما در مورد نیتروژن دادیم باعث شد که شما اطلاعات بیشتری را در مورد این گاز مایع داشته باشید.

طبق آماری که محققان به دست آورده اند به این نتیجه رسیده اند که هفتمین عنصری که به فراوانی یافت می شود، گاز نیتروژن بوده است که این عنصر در کهکشان راه شیری یافت می شود. حدود هشتاد و هفت درصد از جو موجود در زمین از نیتروژن تشکیل شده است.

بهتر است، بدانید که حدود سه در صد از وزن بدن انسان از نیتروژن تشکیل شده است. این عنصر حیاتی در تولید مواد غذایی هم نقش زیادی داشته است. نیتروژنی که در طبیعت یافت می شود، به حالت گازی است. حال برای حمل این گاز حیاتی باید از کپسول و شیرهای مخصوص استفاده میشود.

1. نیتروژن چیست؟
2. روشهای تامین گاز نیتروژن یا همان گاز ازت چیست؟
3. کاربردهای گاز نیتروژن چیست؟
4. در صورت با کیفیت بودن شیر کپسول نیتروژن چه مزیت هایی این گاز در لحیم کاری دارد؟
5. مشخصه های گاز نیتروژن چیست؟
6. کاربردهای گاز ازت نیتروژن چیست؟
7. ویژگی های گاز نیتروژن چیست؟
8. شیر کپسول نیتروژن چه ویژگی هایی دارد؟
9. استاندارد DIN و یا Germany Standard چیست؟
10. استانداردهای مهم در خصوص شیر کپسول نیتروژن چیست؟

 

نیتروژن

نام اختصاری که در مورد گاز نیتروژن به کار گرفته شده است، نیتروژن ازت Nitrogen-N2 نامگذاری شده است. کلمات هم خانواده ای که برای این گاز مایع از نظر شیمیایی در نظر گرفته شده است، عبارتند از:

1- نیتروژن

2- ازت

3- نیتروژن آزمایشگاهی

4- نیتروژن فشرده

5- نیتروژن مایع

6- نیتروژن مایع برودتی

7- نیتروژن صنعتی

8- کپسول نیتروژن

9- سیلندر نیتروژن

10- نیتروژن خالص

11- نیتروژن با خلوص بالا

12- نیتروژن گرید پنج

13- نیتروژن گرید شش

14- نیتروژن 99. 999

15- نیتروژن 99. 9999

16- ازت خلوص بالا با گرید پنج

17- ازت ۹۹. ۹۹۹ را شامل می شود.

گاز نیتروژن که از شیر کپسول نیتروژن استخراج می شود،

از نظر فیزیکی به صورت مایع بوده است. این گاز به عنوان گاز بی اثر شناخته شده است و کاربرد این گاز در مصارف صنعتی بوده است.

گاز نیتروژن (که به گاز ازت هم نام گرفته است، ) طی فرآیند های در درمای صد و نود و شش درجه ی سلسیوس به گاز مایع تبدیل می کنند.

این گاز را فیزیکدان مشهور به نام دانیل رادرفورد در سال 1772 میلادی کشف کرد، در همان سالهای نخست این گاز به نام گاز هوای ثابت توسط فیزیکدان دانیل رادرفورد نام گرفت. بالاخره بعد از گذشت چندین سال یعنی در سال 1786 شخص دیگری به نام لاوازیه توانست مراحل جداسازی نیتروژن را انجام دهد.

بیشتر در جو زمین یافت می شود

این گاز مایع بیشتر در جو زمین یافت می شود و محققان به این نتیجه رسیده اند که هوای که تمام انسان های روی زمین آن را استشمام می کنند، حدود هشتاد و هفت درصد آن از گاز نیتروژن و یا همان گاز ازت تشکیل شده است.

نیتروژن در گیاهان جاندار و بی جان به صورت عالی یافت می شود. کشاورزان برای اینکه خاک کشاورزی آنها حاصلخیز باشد، نیتروژن موجود را از طریق آمونیاک که به صورت معدنی یافت می شود را استفاده می کنند تا از این طریق گیاهان بیشتر رشد و نمو داشته باشند.

گاز نیتروژن به صورت گازی خنثی و بی رنگ است و این گاز به عنوان یک گاز ناپایدار شناخته شده است. زمانی که این گاز سرد می شود، یعنی در دمای منفی دویست و ده درجه این گاز به مایع تبدیل می شود که به صورت LIN و LN2 نشانه گذاری می کنند

این گاز خنک شده برای حفاظت و حمل بیولوژیک و پیشگیری از آسیب به این محصولات استفاده می شود. حمل گاز نیتروژن کار دشواری بوده و چون بافت این گاز ممکن است، بشکند به همین دلیل است که برای نگهداری از این گاز باید در شرایط خاصی این کار انجام شود و از شیر کپسول نیتروژن استاندار استفاده شود.

روشهای تامین گاز نیتروژن یا همان گاز ازت

روشهایی که گاز نیتروژن یا همان گاز ازت را می توان تامین کرد عبارتند از: سیلندر، کپسول، مخزن، تانک نیتروژن مایع، فلاکس مایع، خط لوله و همچنین مبدل نیتروژن روشهایی هستند که گاز نیتروژن را برای استفاده در مصارف و صنایع مختلف مورد استفاده قرار می دهند.

کاربردهای گاز نیتروژن

از پرکاربردترین مصارف گاز نیتروژن که از طریق شیر کپسول نیتروژن تامین می شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

گاز نیتروژن در صنعت شیمیایی

این گاز مایع و بی خطر به صورت یک لایه ی پوششی و حفاظتی در تامین ذخیره ی مواد اولیه و فرآورده هایی که به صورت مایع هستند، ایجاد تولید آب اکسیژنه، چسبندگی بعضی از مواد که باعث شده اکسید در این مواد روند کاهشی داشته باشد.

از موارد دیگری است که در این صنعت از نیتروژن ازت استفاده می شود، می توان گفت که برای غربالگری مولکولی و یا احیای دوباره ی آلومینا می توان از این گاز مایع بهره گرفت.

یکی دیگر از مواردی که در این صنعت از نیتروژن استفاده می شود، می توان به انجام مراحل اولیه ی کاتالیست ها و همچنین تغییر حرکت پودرهای پلیمری اشاره کرد.

این گاز مایع در صنعت شیمیایی برای کنترل کردن دمای راکتورها و عبور گرمایی ساتع شده از محلولهای که به صورت مایع هستند، مورد استفاده قرار می گیرد.

گاز نیتروژن در این صنعت برای تولید کردن انواع کودهای شیمیایی ، نیتریک اسید، تولید انواع نایلون ها، برای تولید انواع رنگ ها و همچنین مواد منفجره که در تولید هر نوع از این محصولات به نیتروژن نیاز داریم. از پرکاربرد ترین گاز نیتروژن در صنایع غذایی می توان از آن استفاده کرده عبارتند از:

کاربردهای گاز نیتروژن در هوازدایی

هنگامی که مواد غذایی در کارخانجات بسته بندی می شود، کمی اکسیژن وارد بسته های خوراکی و یا غذایی می شود که با کمک گاز نیتروژن این اکسیژن را از بسته خارج می کنند.

اکسیژن موجود در بسته بندی های غذایی باعث شده که باکتری هوازی در این بسته بندی ها رشد کرده و با تکثیر سریع محصولات غذایی را اکسید می کنند و این امر سبب شده که مواد غذایی مرغوبیت و حالت طبیعی خود را از دست دهند.

زمانی که کیفیت مواد غذایی پایین بیاید باعث شده که مواد غذایی درون بسته بندی کپک و یا، همچنین سبب رشد سریع قارچ ها شود، برای همین منظور از گاز نیتروژن برای هوازدایی استفاده می کنند تا از کپک زدن مواد غذایی جلوگیری شود.

زمانی که شما یک چیپس سیب زمینی را تهیه می کنید، برای اینکه ماندگاری این محصول بیشتر شود و یا از کپک زدن سیب زمینی های موجود در بسته بندی پیشگیری شود، زمان بسته بندی از گاز نیتروژن استفاده می کنند تا اکسیژن داخل بسته خارج شود و یک محصول با کیفیفت و مرغوبی را تولید کرده و روانه ی باز کنند.

در بسته بندی اسنک ها برای اینکه نور از آنها عبور نکند از یک لایه ی پوششی فلزی تشکیل شده که این امر سبب می شود، این مواد غذایی کیفیت خود را از دست نداده و همچنین درون این بسته بندی ها از گاز نیتروژن و یا ازت گاز که از طریق شیر کپسول نیتروژن به بسته بندی وارد می شود، استفاده می کنند.

کاربردهای گاز نیتروژن در خاصیت پوششی

مورد دیگری که از نیتروژن در صنعت مواد غذایی استفاده می شود، کاربرد آن به صورت یک لایه ی پوششی برای مواد غذایی در برابر اکسیژن موجود در بطری ها و یا قوطی ها است. این کاربرد بیشتر در مایعات مثل شیشه های روغن مایع از چند قطره گاز نیتروژن و یا گاز ازت استفاده می کنند تا از این طریق به حجم بطری اضافه شود و تا زمانی که در کارخانه در بطری بسته شود،

این گاز تبخیر شده و به دلیل اینکه این گاز بی خطر و بی اثر بوده است، تغییری بر روی محصول ایجاد نمی کند، بنابراین زمانی که این گاز وارد بطری می شود، اکسیژنی که در ظرف باقی مانده است، از ظرف خارج شده و با انجام این مراحل می توانند یک محصول مرغوب و استانداردی را به مشتریان تحویل دهند، بنابراین با وارد کردن گاز نیتروژن مایعات بدون اینکه تغییری بر روی آنها ایجاد شود،

مثل روز اول حالت اولیه خود را حفظ کرده اند. همانطور که در بالا توضیح دادیم این گاز مایع به عنوان یک گاز بی اثر و بی خطر شناخته شده است و در صنایع مواد غذایی تغییری را ایجاد نمی کند

و همچنین این گاز از مرغوبیت و کیفیت مواد غذایی هم کم نمی کند و این مواد مانند روز اولی که تولید و بسته بندی شده اند مرغوب و با کیفیت هستند و مورد استفاده ی مشتریان قرار می گیرد.

کاربردهای گاز نیتروژن در تولید خوراکی های مجاز

امروزه بیشتر افراد به بستنی های نیتروژنی علاقه ی خاصی دارند و از این خوراکی استقبال خوبی کرده اند. از گاز نیتروژن و یا گاز ازت برای سرد و خنک کردن در انواع بستنی ها، مواد خوراکی و همچنین سایر مواد غذایی سرد استفاده می کنند.

گاز نیتروژن در تولید بستنی هایی که در کارخانجات تولید می شود، کاربرد زیادی داشته و شرکت های تولیدی توانسته اند با استفاده از این گاز بی خطر محصولات با کیفیت و مرغوبی را وارد بازار کرده و مردم از این مواد خوراکی استقبال خوبی داشته باشند.

کاربردهای گاز نیتروژن در صنعت دارویی

در صنعت دارویی از گاز نیتروژن ازت به عنوان یک گاز مایع و بی خطر شناخته شده استفاده می کنند:

– برای خنثی کردن و منجمد کردن پلاسمای خون

– سایش انجمادی

– خشک کردن انجمادی

– غلظت انجمادی مواد شیمیایی ساختگی که به صورت مایع و بالاخره برای ذخیره و مراقبت از این مواد دارویی مورد استفاده قرار می گیرد.

گاز نیتروژن در قرن بیست و یکم که فناوری نانو و بیوتکنولوژی پیشرفت زیادی داشته است، توانسته نقش به سزایی در صنعت دارویی داشته باشد.

این گاز بی خطر در صنایع داروی هم نقش مهمی در تولید داروها داشته است و محققان کشور ما با این گاز توانسته اند داروهایی جدیدی را کشف و وارد بازار کنند و در اختیار مردم قرار دهند.

تولید داروهای مصنوعی که حمل آن از طریق پنوماتیک صورت می گیرد

کاربردهای دیگری که این گاز در صنعت دارویی داشته است، در تولید داروهای مصنوعی که حمل آن از طریق پنوماتیک صورت می گیرد انجام می شود. این گاز بی خطر در مهندسی زیست شناسی هم کاربرد به سزایی داشته است

و همچنین گاز نیتروژن برای تولید فرمولاسیون دارویی نیز به کار برده می شود. از این گاز برای بسته بندی و حمل و نقل مواد اولیه ی دارویی و داروها استفاده می کنند.

از کاربردهای دیگر این گاز مایع در صنعت دارویی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

-ذخیره سازی مخازن و ظروف با گاز نیتروژن.

– برای منتقل کردن پنوماتیک دارو ها از گاز نیتروژن استفاده می کنند.

بهتر است، بدانید که برای آماده سازی نیتروژن تزریقی احتیاج به نیتروژن با کیفیت بالا است، کیفیت نیتروژن ارتباط مستقیمی با کیفیت و مرغوبیت محصول دارد.

از گاز نیتروژن به عنوان ذخیره سازی اسپرم و تخمک، اعصاب، خون، سلول های ساقه مغز و همچنین برای نمونه گیری بیولوژیکی مورد استفاده قرار می گیرد.

در صنعت داروسازی از گاز نیتروژن برای نیتروس اکساید برای بی حس کردن بیمارانی که تزریق و یا جراحی دارند، استفاده می کنند. در صنعت دارویی این گاز مایع را به صورت شیر کپسول نیتروژن مورد بهره وری قرار می دهند.

کاربردهای گاز نیتروژن در صنعت مواد غذایی

نیتروژن ازت مایع از پرکاربردترین مایعات برودتی میباشد که می توان به این مورد اشاره کرد که برای نگهداری و خنگ نگه داشتن و همچنین فریز کردن مواد غذایی استفاده می شود.

این گاز مایع به شکل خالص و یا با مخلوط شدن با گاز CO برای پیشگیری از اکسید شدن و همچنین رشد میکروارگانیسم در مواد غذایی مورد کاربرد قرار می گیرد.

بهتر است، بدانید که در این صنعت برای خشک کردن دانه های که کشاورزان آنها را برداشت کرده اند مانند گندم و جو از گاز نیتروژن در دمای منفی شصت و نه درجه ی فارنهایت استفاده می کنند.

خشک کردن این محصولات با این گاز بی اثر باعث شده که طول عمر نگهداری دانه ها بیشتر شده و مرغوبیت محصول نیز حفظ شود.

کاربردهای گاز نیتروژن در صنعت شیشه، چسب، سیمان

این گاز مایع بی خطر به صورت گاز بی اثر در اثر ترکیبات با هیدروژن برای شناوری شیشه در قلع مورد استفاده قرار می گیرد. امروزه در شیشه های دوجداره برای جلوگیری از صدا که در ساختمان ها استفاده می شود، از گاز نیتروژن مایع استفاده می کنند.

کاربردهای گاز نیتروژن در در مصارف پزشکی

گاز نیتروژن یا ازت گاز برای نگهداری سلولهای زنده و بافت ها نیز استفاده می شود. یکی از مواردی که برای جراحی کرایوژنیک از گاز نیتروژن مایع استفاده می کنند.

از این گاز مایع در صنعت پزشکی برای درمان بیماریهای نظیر سرطان، سلولیت پوستی و انجام ذخیره سازی در بافت ها، خون، سلولها که دمای کرایوژنیک در آنها برای پیشگیری از اکسیداسیون نمونه ای که انجام شده و همچنین حذف جراحی ها از نیتروژنی که از طریق شیر کپسول نیتروژن خارج می شود، استفاده می کنند.

در بعضی از موارد پزشکان برای انجام آزمایش هایی که بر روی ریه بیماران انجام می شود، از این گاز بی خطر استفاده می کنند. برخی از داروسازان کشور ما برای تولید و ساخت داروهای جدید از گاز نیتروژن که از طریق شیر کپسول نیتروژن تزریق می شود، استفاده می کنند.

در فضاهایی که هوا به میزان کم موجود است

در فضاهایی که هوا به میزان کم موجود است، از نیتروژن که از طریق سیلندر ها بیرون میاید استفاده می شود. باید گفت که این گاز مایع بی خطر چند صد درجه زیر صفر است و باعث انسداد بافت در جراحی می شود.

در اتاق عمل برای انجام جراحی مثل زگیل و یا آکنه از این گاز مایع استفاده می شود، تنها مکانی که از نیتروژن نمی شود، استفاده کرد در OR است.

در سیلندرهایی که در آنها از گاز نیتروژن استفاده شده، برای اینکه در اتاق عمل برای بیمار مشکلی ایجاد نکند باید به طور منظم ارزیابی و بررسی شود تا اگر سر شیر کپسول نیتروژن نیازی به تعمیر داشت اقدامات لازم را انجام دهند و تمامی استاندارد های لازم و ایمنی برای اتاق عمل انجام شود.

پزشکان و جراحانی که در اتاق عمل بیماران را جراحی و مداوا می کنند، باید به این نکته توجه کنند که سیلندرهایی که دارای گاز نیتروژن هستند، حتما باید سالی یکبار چک شده و از نظر استاندارد تایید شده باشد تا مشکلی برای بیماران به وجود نیاید.

کاربردهای گاز نیتروژن در موادی که نیاز به تجزیه و تحلیل دارند.

گاز نیتروژن ازت برای کروماتوگرافی و همچنین برای کیفیت بیشتر مواد صنعتی و بیمارستانی تجزیه و تحلیل می شود. یکی دیگر از مواردی که از گاز نیتروژن به عنوان گاز بالانس در ترکیباتی که به حالت گازی هستند و استفاده می شود، در کالیبراسیون سنسورها و یا دتکتورهای محیطی و صنعتی می توان اشاره کرد. این گاز برای خطوط انتقالی در پرجینگ و یا پاکسازی مخازن و لوله ها مورد بهره وری قرار می گیرد.

نیتروژن گازی برای جوش، برش، پوشش دهی

این گاز مایع برای فرآیند های حرارتی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. باید گفت که یکی از ترکیبات اصلی در لیزر گاز CO2 نیتروژن مایع می باشد. از مزایای جوشکاری با گاز نیتروژن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

-با انجام جوشکاری با این گاز بی خطر فرآیندهای که چند منظوره هستند، انجام می شود.

– ابزارهایی که برای جوشکاری با این گاز از طریق شیر کپسول نیتروژن صورت می گیرد از نظر قیمتی ارزان و حمل آن براحتی انجام می شود.

– جوشکاری با کمک این گاز بی خطر مایع دیگر نیازی به استفاده از برق نیست.

– با این گاز ورق های نازک را به راحتی جوش داده و لوله هایی که جدارهای آن نازک و یا از قطر کم تشکیل شده است، جوشکاری می کنند که این نیتروژن از طریق شیر کپسول نیتروژن صورت می گیرد.

کاربردهای گاز نیتروژن در صنعت گاز، نفت، پتروشیمی

در این صنعت برای محافظت از محصولات و ایمن بودن قطعات از این گاز مایع بی خطر استفاده می کنند.

کاربردهای گاز نیتروژن در صنعت الکترونیک

این گاز پرکاربرد یکی از گازهای حامل در صنعت الکترونیک است که برای لحیم کاری مدارها و پوشش نیمه رساناها مورد استفاده قرار می گیرد. اگر در زمان لحیم کاری اکسیژن با قلع ترکیب شود، باعث شده که اکسید قلع به وجود آمده و تعامل عنصر را کاملا از بین ببرد.

اگر از نیتروژن با درصد بالا در لحیم کاری استفاده شود، از فرآیند اکسیداسیون جلوگیری می شود و قسمتی که جوش می خواهد انجام شود، بسیار تمیز و با کیفیت انجام می شود.

با استفاده از نیتروژنی که از طریق شیر کپسول نیتروژن بیرون می آید باعث شده است که محصول ما مرغوب تر و با کیفیت تر انجام شود. همانطور که اشاره شد، از بخش سرمایش این گاز برای چک کردن و برقراری قطعات الکترونیکی مورد استفاده و بهره وری قرار می گیرد.

مزایایی نیتروژن در لحیم کاری

اگر شیر کپسول نیتروژن با کیفیت بالا باشد، می توان از آن به خوبی در لحیم کاری استفاده کرد و دارای مزیت های زیادی است که در زیر به آنها اشاره کرده ایم:

– ذرات اضافه ای که در قلع وجود دارد، بعد از اینکه لحیم کاری انجام شد، در کنار قطعه ای که جوش انجام شده به حداقل رسیده که انجام این کار به دلیل استفاده از نیتروژنی است که از طریق شیر کپسول نیتروژن بیرون می آید و در لحیم کاری مورد استفاده قرار می گیرد.

– استفاده از گاز نیتروژن سبب شده که ذوب شدن به بهترین شکل صورت گرفته و سلدرهای روی پدها به طور کامل پخش شود.

– این گاز بی خطر مایع باعث بهبود پوشش لحیم کاری شده و سبب شده که لحیم کاری در کوتاهترین زمان انجام شود.

– با استفاده از گاز نیتروژن نقطه ی اتصالات با بهترین کیفیت انجام می شود.

– گاز نیتروژن در لحیم کاری باعث شده که کار به تمیزی انجام شده و نگهداری از قطعه ی که لحیم کاری صورت گرفته به آسانی و راحت تر انجام شود.

– در مونتاژهای که دارای نقص و ایراد هستند، با استفاده از این گاز بی خطر نواقص کاهش یافته است.

– توپ هایی که بر روی قطعه بر اثر لحیم کاری انجام شده توسط این گاز کمتر می شود.

– در بعضی از لحیم کاری ها ممکن است که پل بر روی قطعه ایجاد شود که این گاز مایع از ایجاد این پل جلوگیری می کند.

– ممکن است که زمان جوش خوردن قطعه کار مجدد انجام شود، ولی در استفاده از گاز نیتروژن باعث شده که دوباره کاری در حین انجام کار کاهش یافته و کار به بهترین نحو انجام شود.

کاربردهای گاز نیتروژن در صنعت خودرو سازی و حمل و نقل

یکی از کاربردهایی که گاز نیتروژن دارد، برای باد کردن لاستیک خودرو استفاده می شود که این کار باعث شده طول عمر لاستیک خودرو بیشتر و مفیدتر شود.

امروزه برای قالب گیری مواد از گاز نیتروژن نیز استفاده می کنند. نیتروژنی که برای باد کردن لاستیک استفاده می شود، در برابر گرمای هوا مقاوم بوده است. امروزه از گاز نیتروژن بیشتر در این زمینه استفاده می کنند،

به این دلیل که سیم های فولادی که در داخل لاستیک وجود دارد، این گاز از تخریب آن پیشگیری کرده و ماندگاری لاستیک خودرو را نیز بیشتر می کند.

باید بدانید که این گاز بی خطر کارایی خودروی شما را هم بیشتر نسبت به قبل می کند. گاز نیتروژنی که در صنعت حمل و نقل از آن برای باد کردن لاستیک استفاده می کنند،

از طریق شیر کپسول نیتروژن بهره وری شده و می توان گفت که در هواپیما، شاتلهای فضایی، خودروهای نظامی، کامیون، بیل مکانیکی بزرگ در معدن های گوناگون، ماشین مسابقات از گاز نیتروژن برای عملکرد و کارایی بهتر از این گاز مایع بهره می گیرند.

کاربردهای گاز نیتروژن در صنعت خودروسازی

– طول عمر و ماندگاری لاستیک خودرو هایی که از این گاز استفاده شده است، بیشتر می شود. این نکته که لاستیک تمامی خودرو در حالت عادی همیشه سرد است، به کار بردن از گاز نیتروژن سبب می شود که طول عمر لاستیک شما تا چهل درصد نسبت به گاز اکسیژنی که قبلا وارد لاستیک می کردید و لاستیک خودرو را باد می کردید بالاتر برود که از قابلیت های گاز نیتروژن در لاستیک خودرو است.

– با باد کردن لاستیک خودرو این گاز بی خطر باعث شده که کمک فنر خودرو نرم تر از قبل عمل کند. زمانی که از این گاز استفاده می شود، لاستیک خودرو نرم شده و این امر باعث شده که جلوبندی خودرو مستحکم تر شود و استهلاک کمتری را برای خودرو به وجود بیاورد.

هر اندازه که جلوبندی خودرو قوی تر باشد

هر اندازه که جلوبندی خودرو قوی تر باشد، سبب می شود که اتاق خودرو سالم تر بوده و همچنین باید گفت که با کمک این گاز نیتروژن که از طریق شیر کپسول نیتروژن به چرخ خودرو وارد می شود تا حدود هفتاد درصد این چرخ ها بالانس می شوند.

– با استفاده از گاز نیتروژن باد لاستیک خودرو از تنظیمات دائمی برخوردار می شود. همانطور که میدانید مولکول های موجود در نیتروژن از اکسیژن درشت تر بوده و همین علت باعث شده که هوای سرد و گرم بر روی این گاز تاثیری نداشته باشد و این گاز به طور دائم در چرخ خودرو می ماند،

بنابراین خارج شدن مولکول های نیتروژن از لاستیک به زمان زیادی احتیاج دارد، برای همین است که این تنظیم را دائمی در لاستیک خودرو می دانند.

– گاز نیتروژن بی خطر و مایع سبب می شود که مصرف سوخت خودرو را نیز کاهش دهد. زمانی که این گاز به لاستیک وارد می شود، اصطکاک آن در برخورد به زمین کمتر شده و سایش کمتری صورت می گیرد و همین امر سبب شده که مصرف سوخت خودرو حدود ده تا پانزده درصد کاهش یابد.

در سرعت های بالا

– در سرعت های بالا کارایی ترمز خودروهایی که در لاستیک آنها از گاز نیتروژن استفاده شده است، بیشتر می شود. استفاده از گاز نیتروژن در لاستیک خودرو باعث شده که لاستیک ها نسبت به قبل نرم تر شده و همین نرمی سبب شده که کیفیت ترمز خودرو تا سی درصد نسبت به سایر خودرو های دیگر که از گاز اکسیژن در لاستیک خودرو استفاده می کنند، بهتر عمل کند.

– این گاز مایع در خودرو هایی که از رینگ اسپرت استفاده کرده اند کارایی و عملکرد بهتری را نشان می دهد. خشکی و کوبیدگی رینگ های اسپرت در خودروهایی که از گاز نیتروژن استفاده شده اند باید گفت که تا صددرصد این مشکل برای رینگ این خودروها را رفع می کند، بنابراین این امر باعث شده که جلوبندی خودرو نیز سالم تر و از استهلاکی که برای لاستیک خودرو قبلا ایجاد می شده است، کاهش یابد.

مشخصه های گاز نیتروژن یا ازت

گاز نیتروژن مشخصه های زیر را دارد:

1) شارژ گاز سیلندرهای نیتروژن

2) گاز نیتروژن در سیلندر چهل لیتری با بار صد و پنجاه و در سیلندرهای پنجاه لیتری با بار دویست لیتری گنجایش دارد.

3) درصد خالص بودن نیتروژن در گازهای ایرانی 99. 999 و در گازهای خارجی 99. 999 را شامل می شود. گاز نیتروژن در حجم های کم هم مثل ده و بیست لیتری نیز وجود دارد.

برای به کارگیری از سیلندر ازت باید از ابزارهای تقلیل فشار استفاده کرد و بعد از هر بار استفاده از گاز نیتروژن شیر کپسول نیتروژن را باید کاملا ببندیم،

بنابراین بعد از اینکه گاز نیتروژن داخل کپسول کاملا استفاده شد و کپسول خالی شد، باید این کپسول ها را در جای خنک و یا جای که تهویه ی مناسب داشته باشد، نگهداری شود، باید به این نکته توجه کنید در محلی که این کپسولها نگهداری می شود، نباید مواد قلیایی و یا اسیدی موجود باشد. افرادی که از گاز نیتروژن مایع استفاده می کنند،

در زمان استفاده حتما باید از یک پوشش کامل و عینک مناسب برای اینکار که دارای استانداردهای لازم است، استفاده شود تا برای فرد آسیبی ایجاد نشود. سیلندر هایی که دارای گاز نیتروژن هستند، باید از کلاهک تشکیل شده باشند و به صورت ثابت در محل قرار بگیرند.

موادی که قابل تجزیه هستند، از مقادیر نیتروژن اکسید تشکیل شده اند. این سیلندرهای نیتروژن باید مکانهایی که تمامی شرایط استاندارد در آن رعایت شده است، نگهداری شود.

کاربردهای گاز ازت نیتروژن

یکی از کاربردهای که امروزه برای گاز نیتروژن ازت استفاده می شود، برای تولید آمونیاک، اسید نیتریک و همچنین کودهای شیمیایی که برای کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد را شامل می شود. نیتروژنی که در حالت گازی استفاده می شود،

به عنوان محافظ کلی برای ناخالصی ها و همچنین اکسیداسیون برای لحیم کاری و فرآیند نیمه هادی به کار می رود. این گاز برای ذخیره سازی مواد خام و یا آدامس که مایع آنها از پراکسید ها تشکیل شده است، استفاده می شود.

ویژگی های گاز نیتروژن

از خاصیت گاز نیتروژن می توان موارد زیر را بیان کرد:

-از نظر وزن مولکولی این گاز مایع 28. 02g/mole

– فرمول مولکولی گاز نیتروژن ازت N2

– نقطه ی جوش این گاز بی خطر 195-

– نقطه ی ذوب 210-

– دمای بحرانی که برای این گاز در نظر گرفته شده است، 146-

– از نظر غلظت بخار 0. 967

– حجم مخصوص این گاز مایع بی خطر 13. 8889

– چگالی بخار گاز نیتروژن 0. 072

این موارد از خاصیت های گاز نیتروژن است که فیزیکدانان و شیمیدانان طبق آمار و تحقیقات به دست آورده اند.

شیر سرسیلندر و اتصالات آن

از نظر جنس شیرهای که برای سر سیلندر استفاده می شود، برمبنای گازی است که در این سیلندر ها استفاده شده است که به طور کلی آنها را به دو بخش تقسیم می کنند.

شیرهای برنجی که برای سر سیلندرهای گاز نیتروژن استفاده می شود.

در سیلندرهایی که محتوی آنها از گاز خورنده تشکیل شده است، براین مبنا که این گاز ها آتش زا نبوده و یا کاملا بی اثر بوده اند برای سرسیلندرها از شیر های که برنجی هستند، استفاده می کنند. در بعضی از موارد افرادی هستند که برای سرسیلندرهای خود از شیرهای برنجی با رویه ی کروم استفاده می کنند.

شیرهای استنلس استیل برای سرسیلندرهایی که حاوی گاز نیتروژن هستند.

در سیلندرهایی که محتوی داخلی آنها از گازهای خورنده تشکیل شده است، نظیر گاز هیدروژن سولفید باید برای سر شیرها از استنلس استیل استفاده کرد. باید گفت که این شیرها نسبت به شیرهای برنجی گران قیمت تر هستند.

در خصوص شیرکپسول نیتروژن سرسیلندری باید گفت که سه استاندارد جهانی برای این سیلندرها عنوان شده است که طبق آمار به دست آمده دو مورد از این سیلندرها که دارای شماره های کمی هستند، بیشترین کاربرد و مصرف را در کشور ما دارند. شرکت های تولیدی این سرسیلندرها باید تمامی قوانین و استانداردهای ایمنی را برای سلامتی جان افراد را در نظر داشته باشند.

استانداردهای مهم در خصوص شیر کپسول نیتروژن

استاندارد DIN و یا Germany Standard

بر مبنای این استاندارد قسمت عظیمی از شیر کپسول نیتروژن به صورت روپیچ، نری، رزوه رو و یا Male را شامل می شوند. در کشور ما چون رعایت کلیه ی استانداردها برای گازها امکانپذیر نیست و هزینه ی تعویض سر شیر سرسیلندرها برای مشتریان مقدور نمی باشد، دو شماره از استانداردهای که در ایران پرکاربردتر است، طبق آمار بر این اساس طبقه بندی شده اند.

-DIN 1:

این شماره از سرسیلندرهایی که بر روی شیر کپسول نیتروژن حک شده است، شامل گازهای آتش زا نظیر: هیدروژن، متان و گاز هیدروکربن است. این محصول استاندارد ولو چپ گرد بوده و از قطر 21. 8 میلی متر تشکیل شده است. شماره ی اختصاری این کپسول ها

1. 1

14 T. P. I . 21. 8mm LH External

-DIN 6 :

این شماره از سرسیلندرها که بر روی شیر کپسول نیتروژن حک شده است، اختصاص به گازهای اینرت و خنثی مانند هلیوم، نیتروژن و همچنین آرگون دارد.

می توان گفت که این گاز از نظر ابعادی شبیه کپسول استاندارد بالا بوده و فرق آن با DIN 1 به راست گرد بودن این کپسول است. شماره ی اختصاری این کپسول استاندارد که در آن حک شده است:

1. 6

. WHIT RH 14 T. P. I 0. 860

استاندارد BS یا British Standard

بر مبنای این استاندارد شیر کپسول نیتروژن یا به صورت توپیچ، مادگی، رزوه داخل و یا Female است. در کشور ما انجام استانداردها برای تمامی گازها امکان پذیر نبوده و هزینه ی تعویض هم برای کاربران مقدور نیست. دو شماره که بیشترین کاربرد گاز نیتروژن را در ایران شامل می شود، طبق آمار بر این اساس بوده است:

-استاندارد BS3:

شماره ی که دارای تاییدیه استاندار بوده و بر روی شیر کپسول نیتروژن حک شده است، اختصاص به گازهایی از قبیل اینرت و گاز خنثی نظیر هلیوم، نیتروژن و همچنین آرگون شامل می شود. از نظر نوع ولو به صورت راستگرد بوده و 8/5 قطر این کپسول می باشد. شماره ی اختصاری این کپسول

BS NO3

. BSP RH Internal 14 T. P. I 5/8

-استاندارد BS4:

این شماره ی حک شده که از نظر تمامی استانداردها تایید شده و برای گازهایی اشتعال نظیر هیدروژن، متان و سایر هیدروکربن ها اختصاص دارد و از نظر نوع ولو به صورت چپ گرد است، وقطر این کپسول ها از 8/5 بکار گرفته شده است. شماره ی اختصاری که در این کپسول ها حک شده است:

BS NO4

. BSP LH Internal 14 T. P. I 5/8

استاندارد CGA یا American Standard

بر مبنای استانداردی که بر روی شیر کپسول نیتروژن حک شده تمامی سرشیرها از نوع male هستند و باید گفت که اندازه ی این سیلندرها ازDIN کوچکتر هستند. این سیلندرها در کشور ما زیاد به کار نمی آید، فقط در شرایطی که سیلندرها ترکیبی از گازهای وارداتی بوده و برای سر شیر سیلندرها تعبیه های لازم انجام شده باشد، مورد استفاده قرار می گیرند.

بعضی از شرکت های تولید کننده برای اینکه هزینه را برای مشتریان خود کاهش دهند از رگولاتور و یا عوض کردن شیر سرسیلندر استفاده می کنند و از تبدیل های ولو نری به مادگی و همچنین مادگی به نری که با سیلندرها هم ردیف هستند، برای سهولت کار مشتریان به کار گرفته می شود.

ابعاد شیر کپسول نیتروژن بر مبنای استاندارد DIN به شرح زیر می باشد.

21. 1 . 21. 8mm LH External 14 T. P. I
22. 2 . 21. 8mm LHExternal 14T. P. I
23. 3 Special yoke
24. 4 . . BSP LH External 19 T. P. I 3/8
25. 5 . LH External 8 T. P. I
26. 6 . WHIT RH 14 T. P. I 0. 860
27. 7 . BSP RHExternal 14 T. P. I 5. 8
28. 8 . RH External 8 T. P. I 1
29. 9 . BSP RH External 14 T. P. I 3/4
30. 10 . RH External 14 T. P. I 24. 32
31. 11 . BSP RH External 14T. P. I 3/8
32. 12 . BSP RH Internal 14T. P. I 3/4
33. 13 . BSP RH Internal 14 T. P. I 5/8
34. 13 . BSP LH External 14 T. P. I 3/8

ابعاد کپسول های نیتروژن بر مبنای استاندارد BS

BS NO1: . BSP RH Internal 14 T. P. I 3/4

BS NO2: . BSP LH Internal 14 T. P. I 5/8

BS NO3: . BSP RH Internal 14 T. P. I 5/8

BS NO4: . BSP LH Internal 14T. P. I 5/8

BS NO6: . BSP RH External 14 T. P. I 5/8

BS NO 7: . BSP LH External 14 T. P. I 5/8

BS NO8: . WHIT RH 14 T. P. I 0. 860

BS NO 10: . BSP RH External 14 T. P. I ½

BS NO 11: . BSP LHExternal 14 T. P. I ½

BS NO 13: . BSP RH External 20 T. P. I 11/16

BS NO 14: . BSP RH External 14 T. P. I 3/8

BS NO 15: . BSP LH External 14 T. P. I 3/8

cBS NO 16: . BSP RH External 19 T. P. I 1/4

BS NO 17: . BSP LH External 19 T. P. I ¼

سوالات رایج مرتبط با گاز نیتروژن

یکی از سوالات متداولی که برای افراد به وجود می آید این است که آیا نیتروژن در منتقل کردن حرارت موثر است؟

باید گفت که گاز نیتروژنی که از طریق شیر کپسول نیتروژن برای لحیم کاری استفاده می شود، تاثیر حرارتی بر روی قطعه ندارد. منتقل کردن حرارت در انواع گازها به صورت فشار و دما با بهره گیری از وزن مولکولی در گازها انجام و کنترل می شود.

همانطور که میدانید نیتروژن وزن مولکولی آنها از بیست و هشت و اکسیژن هم دارای وزن مولکولی تقریبا سی و دو است و این اختلاف تاثیر زیادی بر روی انتقال حرارت ندارد.

برای اینکه لحیم کاری به بهترین شکل انجام شود، باید اکسیژن کمتری در فضا باشد که همین عامل باعث شده که لحیم کاری با بهترین کیفیت انجام شود.

در آلیاژ های بدون سرب که لحیم کاری بر روی آنها انجام می شود، به کارگیری از گاز بی خطر نیتروژن در بعضی از موارد استفاده شده است.

آیا نیتروژن تمام مواردی که برای لحیم کاری انجام می دهد را به حداکثر می رساند یا خیر؟

استفاده از گاز بی خطر نیتروژن برای برطرف کردن خیسی در قطعه ی که لحیم کاری بر روی آن انجام می شود، کمک می کند و انجام این عملیات در کنار این گاز مایع با بهترین کیفیت انجام شده است.

طبق تحقیقاتی که دانشمندان انجام داده اند به این نتیجه رسیده اند که در جوی که نیتروژن حاکم است، نواقص تا حدود نود و پنج درصد کاهش میابد.

با انجام لحیم کاری بر روی قطعه ی که سطح آن خیس شده است، کشش سطحی از بیست تا سی درصد بهبود یافته و بنابراین استحکام لحیم کاری را به مراتب بیشتر می کند.

بهتر است، بدانید که نیتروژنی که برای لحیم کاری استفاده می شود، از نظر ظاهری بر روی قطعه سطح صاف و براقی را ایجاد می کند.

گاز نیتروژن مایع به چه صورت تخلیه می شود؟

این گاز نباید در فضای بسته و یا محلی که افراد در آن در رفت و آمد هستند، تخلیه شود، بلکه باید در یک محیط باز که از نظر اصول ایمنی امنیت های لازم در آن انجام می شود، تخلیه صورت بگیرد. بهترین مکانی که برای این گاز مایع عنوان شده است، برروی زمین شنی و یا زمین های کاملا لخت تعیین کرده اند تا تبخیر به راحتی و بدون خطر صورت بگیرد. این گاز بی خطر مایع به هیچ عنوان برای پیاده روها و یا کف خیابان نباید ریخته شود.

بیشترین کاربرد گاز نیتروژن در چیست؟

همانطور که میدانید نقطه ی جوش این گاز مایع در منفی صد و نود و شش درجه ی سانتیگراد صورت

می گیرد. از پرکاربردترین مواد مصرفی از گاز مایع می توان به سرد کردن کامپیوتر، در صنعت پزشکی و داروسازی برای برداشتن پوستهای اضافی و زگیل و یا آکنه، سلولهایی که به عنوان پیش سرطان در افراد به وجود می آیند، نگهداری اسپرم و تخمک، نمونه گیری پزشکی و کرایوتراپی (یعنی مکانی که دانشمندان در دمای خیلی سرد این گاز را روی اندامهای بدن تست میکنند) صورت می گیرد.

نتیجه گیری

سیلندرهایی که دارای گاز نیتروژن هستند و در بیمارستان و درمانگاه ها مورد استفاده قرار می گیرند، حتما باید سالی یکبار از نظر محتوا گازی و شیر کپسول نیتروژن مورد ارزیابی و بررسی قرار بگیرند و کلیه ی قوانین و ضوابط استاندارد که برای نگهداری این گازها باید انجام شود، الزامی بوده است تا از بروز هر نوع خطری و مشکل برای بیمار جلوگیری و پیشگیری شود.

گاز نیتروژنی که برای بیمارانی که نیاز به جراحی دارند، استفاده می شود، از ایمنی بالای برخوردار است. گاز نیتروژن که با فشار بالا در کپسول ها نگهداری می شود، در صورتی که از شیر کپسول نیتروژن بیرون بیاید دچار یخ زدگی می شود.

افرادی که با این سیلندرها کار می کنند، اگر به طور اتفاقی این گاز مایع وارد چشم آنها شود، باعث یخ زدگی بافت های درون چشم می شود و با توجه به درصد آلودگی وارد شده ممکن است، یخ زدگی به صورت جزئی و یا عمقی باشد که باید این فرد تحت درمان قرار بگیرد.

افرادی که گاز نیتروژن بر روی پوست آنها ریخته می شود

افرادی که گاز نیتروژن بر روی پوست آنها ریخته می شود، موجب یخ زدگی در سطح پوست می شوند که علامت این گاز مایع بر روی پوست تغییر رنگ پوست آنهاست.

این گاز مایع بی خطر در جو زمین موجود است و در صنعت مواد غذایی، خودروسازی، پزشکی و. . . مورد استفاده قرار می گیرد.

این گاز در بسته بندی مواد غذایی سبب می شود که اکسیژن از داخل محصول بیرون آمده و از کپک زدن مواد غذایی جلوگیری شود. این گاز مایع برای باد کردن لاستیک خودرو ها نیز استفاده می شود که باعث شده جلوبندی موتور خودرو تقویت شده و آسیبی نرسیده و ماندگاری و طول عمر لاستیک را بیشتر می کند.

در صنعت الکترونیک از نیتروژن برای تولید لامپ استفاده می شود. بهتر است، بدانید که در برای تهیه ی سوخت موشک از گاز نیتروژن نیز استفاده

می کنند. یکی از کاربردهای گاز نیتروژن که امروزه بسیار مورد استفاده قرار می گیرد در CPU کامپیوتر است که این گاز مایع از گرم شدن بسیار زیاد کامپیوتر جلوگیری می کند.