ویژگی‌های یک مانومتر خوب
مانومتر یکی از ابزارهایی است که برای سنجش فشار مورد استفاده قرار می‌گیرد. فشار به دلیل اهمیتی که در انواع وسایل صنعتی، پزشکی و آزمایشگاهی دارد، لازم است که به طور دائم و با استفاده از یک ابزار دقیق رصد شود. در حال حاضر انواع مانومترها با برندهای مختلفی در بازار وجود دارند که هر کدام ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند. در این مقاله قصد داریم گام به گام تا خرید یک مانومتر خوب و کاربردی با یکدیگر پیش برویم.
مانومتر چیست؟
به طور کلی تمامی دستگاه‌هایی را که برای اندازه‌گیری فشار مورد استفاده قرار می‌گیرند، مانومتر می‌نامند. مانومترها دارای دو قسمت اصلی برای اندازه‌گیری و نمایش فشار هستند. میزان فشار مایع یا گاز در درون یک لوله U شکل اندازه‌گیری می‌شود. این فشار با استفاده از یک نمایشگر عقربه‌ای به کاربر نمایش داده می‌شود. مانومتر یک وسیله مکانیکی برای اندازه‌گیری فشار است که وجود آن برای حفظ ایمنی هر سیستمی لازم است.
مانومتر چگونه کار می‌کند؟
اساس کار مانومتر بر اندازه‌گیری اختلاف فشار گاز یا مایع درون لوله با یک منبع بیرونی است. به عبارت بهتر فشار منبع بیرونی برابر فشار جو زمین در نظر گرفته می‌شود. بسته به اختلاف ارتفاع در دو شاخه لوله U شکل می‌توان فشار را اندازه‌گیری کرد.
مانومتر چه کاربردی دارد؟
اگر با استفاده از مانومتر فشار یک منبع یا مکان خاص را در یک بازه زمانی مشخص رصد کنیم، می‌توانیم با بررسی تغییرات اعداد به دست آمده، از وجود نشتی در سیستم اطلاع پیدا کنیم. همچنین می‌توان با مقایسه فشار سامانه و فشار یک سامانه با نشتی مشخص، نشتی سیستم را محاسبه کرد. علاوه بر این از مانومتر در هواپیما، خودرو یا کمپرسورهای باد برای اندازه‌گیریفشار استفاده می‌شود. با استفاده از مانومتر و اندازه‌گیری فشار یک تیوب و یک رابطه ریاضی می‌توان مقدار جریان گذرنده از داخل این تیوب را محاسبه کنید. همچنین می‌توانید برای اندازه‌گیری ارتفاع سطح مایع یا ارتفاع از سطح دریا، مانومتر را به کار گرفت.
انواع مانومتر
مانومترها بسته به نوع کار خود و محلی که در آن استفاده می‌شوند، به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند. در این میان شرکت‌های مختلفی هستند که تولید مانومتر را در دنیا بر عهده گرفته‌اند. از بهترین این شرکت‌ها می‌توان به مانومتر زینسر، مانومتر گلور و مانومتر هریس اشاره کرد. این شرکت‌ها انواع مانومترها شامل مانومترهای منفی، روغنی، دیجیتال، عقربه‌ای، تفاضلی، اکسیژن و دیافراگمی را تولید می‌کنند. در ادامه به بررسی ویژگی‌های رایج‌ترین انواع مانومتر در صنایع مختلف می‌پردازیم.
مانومتر آزمایشگاهی یکی از مهم‌ترین قسمت‌ها در راه‌اندازیوسایل آزمایشگاهی مانند جی سی، اکولایزر و گاز کروماگرافی است. این نوع مانومتر وظیفه دارد که جریان گاز یعنی فشار و دبی دستگاه را از دستگاه به مصرف‌کننده و برعکس منتقل کنند. مانومترهای آزمایشگاهی معمولا از جنس برنج ساخته می‌شوند و به دلیل حساسیت بسیار بالای خود در آزمایشگاه به کار می‌روند.
مانومتر دو مرحله ای دارای دو خروجی است که می‌تواند بر روی کپسول‌های گاز نصب شود. این نوع مانومتر این امکان را برای کاربر فراهم می‌کند که به طور هم‌زمان دو وسیله را به مانومتر دو مرحله ای متصل کند. اتصال دو وسیله به این مانومتر هیچ اختلالی در عملکرد آن ایجاد نخواهد کرد. زیرا مانومتر دو مرحله ای دارای دو لوله باریک شیشه‌ای است که می‌توانند به طور جداگانه خروجی‌ها را مدیریت کنند. از این نوع مانومتر برای اندازه‌گیری فشار انواع گاز مانند نیتروژن، اکسیژن و کربن دی اکسید استفاده می‌شود. همچنین برای سیلندرهای بزرگ با فشار بالا نیز می‌توان از مانومتر دو مرحله ای استفاده کرد. مانومتر زینسر دو مرحله ای یکی از بهترین برندهای تولیدکننده این نوع مانومتر است.
مانومتر هوا گاز در برش هوا گاز مورد استفاده قرار می‌گیرد. مانومتر هوا گاز باید بر روی کپسول‌های هوا و گاز وصل شود. این نوع مانومتر وظیفه دارد که مقدار فشار را در مسیرهای ورودی و خروجی نمایش دهد. در زمان انجام جوش هوا گاز باید به اعداد نمایش داده شده بر روی مانومتر هوا گاز توجه کنید تا بتوانید اتصالی بدون شکستگی، ترک یا نشتی ایجاد کنید.
مانومتر فشار بالا می‌تواند فشارهای بالای 100 بار را اندازه‌گیریکند. مانومتر گلور یکی از بهترین برندهای تپلید کننده مانومتر فشار بالا است. این نوع مانومترها معمولا برای اندازه‌گیری فشار گازهای خورنده مانند ازن یا هیدروژن کلراید در خطوط انتقال یا سیلندرهای تخت فشار مورد استفاده قرار می‌گیرند.
یک مانومتر خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟
حال که با انواع مانومترها و کاربرد آن‌ها آشنا شدید، زمان آن فرارسیده که به بررسی مهم‌ترین نکات در هنگام خرید مانومتر بپردازیم. زمانی می‌توانید از یک مانومتر انتظار عملکرد درست داشته باشید که در هنگام خرید آن به نکات مختلفی توجه کرده باشید. مهم‌ترین نکاتی که در هنگام خرید مانومتر باید به آن‌هاتوجه کنید، از قرار زیر است:
مانومترها دارای صفحه‌هایی با اندازه‌های مختلف هستند. یک مانومتر خوب باید صفحه‌ای با اندازه استاندارد داشته باشد. بهطوری که بتوان از فاصله نسبتا دور به صورت واضح اعداد روی صفحه و حرکت عقربه را مشاهده کرد. همچنین اندازه آن باید به گونه‌ای باشد که در هنگام نصب بر روی دستگاه، برای کار دستگاه مزاحمت ایجاد نکند. در کنار این‌ها بهتر است جنس صفحه مانومتر به گونه‌ای باشد که هنگام کار در محیط‌هایی که امکان بخار گرفتن صفحه وجود دارد، باز هم بتوان عقربه و اعداد را به راحتی مشاهده کرد.
یک مانومتر خوب باید از دوام کافی برخوردار باشد. به عبارت دیگر بهتر است صفحه و بدنه مانومتر از موادی ساخته شوند که در صورت قرارگیری در محیط‌های سمی یا قرار گرفتن در معرض فشارهای بالا دچار مشکل نشوند. به همین دلیل در حال حاضر بیشتر مانومترها از برنج یا استیل ساخته می‌شوند. چرا که این نوع مانومترها کمتر آسیب‌پذیر بوده و طول عمر بیشتری دارند.
فشار کمیتی است که با استفاده از واحدهای مختلفی اندازه‌گیریمی‌شود. به عنوان مثال پاسکال، بار و تور رایج‌ترین واحدهایاندازه‌گیری فشار هستند. بر این اساس مانومترها نیز مقیاس‌هایمختلفی برای اندازه‌گیری دارند. بنابراین باید در هنگام خواندن و ثبت اعداد به این واحدها توجه کنید.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های مانومتر، اتصالات آن است. مانومترها برای اتصال به سایر دستگاه‌ها دارای رابطی در زیر یا پشت خود هستند. بنابراین لازم است نوع این اتصال را طوری انتخاب کنید که خواندن اعداد و مشاهده صفحه برای شما راحت باشد. همچنین اندازه این اتصال نیز نباید آن‌قدر بلند باشد که در اثر جابجایی دستگاه به راحتی آسیب ببیند. و نه آن‌قدر کوتاه که اتصال آن به دستگاه سخت باشد.
این کنیت یکی از مهم‌ترین قسمت‌هایی است مه باید مورد توجه قرار گیرد. در موارد حساسی مانند مانومتر هوا گاز که تغییرات فشار به راحتی می‌تواند کیفیت اتصال را تحت تاثیر قرار دهد، باید از یک مانومتر دقیق استفاده کرد. اما در موارد آموزشی نیازی به داشتن مانومتری با دقت خیلی بالا نیست.
در نهایت یکی از تاثیرگذارترین مسائل در کیفیت مانومتر، برند آن است. مانومتر زینسر، مانومتر گلور و مانومتر هریس بهترین برندهای تولیدکننده مانومتر هستند. مانومترهای این برندها دارای کیفیت عالی و دقت کافی برای انواع کاربردها هستند.
سخن پایانی
مانومتر یکی از مهم‌ترین ابزارهای اندازه‌گیری فشار در دستگاه‌های حساس به فشار است. این دستگاه در انواع مختلف برای اندازه‌گیری بازه‌های مختلفی از فشار مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین برندهای مختلفی در حال حاضر مشغول به تولید و عرضه مانومترهای مختلف با دقت‌های متفاوت هستند. دقت اندازه‌گیری مانومتر با توجه به کاربرد آن دارای اهمیت است. همچنین یک مانومتر خوب باید دارای صفحه‌ای با اندازه متناسب، جنس باکیفیت، واحد اندازه‌گیری مناسب و اتصالات قوی و محکم باشد.
بدون دیدگاه